جهاد فرهنگی

سعید حسینی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی فارس افزود: عوارض دوران بارداری برای مادر شامل تهوع، یبوست، ترش کردن با سوزش سر معده، اضافه وزن زیاد و طبعات این اضافه وزن برای مادر و جنین

خواهد بود. وی گفت: تهوع و استفراغ که معمولاً در سه ماهه اول بارداری هنگام صبح بیش‌تر است که می‌توان با پرهیز از خوردن غذاهای بودار، پرهیز از مصرف غذاهای آبکی، ترجیحاً مصرف غذاهای خشک مثل قدری بیسکویت یا نان تست به خصوص قبل از برخاستن از رختخواب و مصرف کم‌تر در هر وعده از غذا و افزایش تعداد دفعات بیش‌تر مصرف غذا، پرهیز از غذاهای پرچرب، نفاخ، حاوی ادویه زیاد، کافئین و مصرف نوشیدنی همراه غذا کنترل کنید. این متخصص تغذیه افزود: یبوست در اواخر دوران بارداری شایع‌تر است و بیش‌تر به دلیل فشار ناشی از جنین و رحم بر لوله گوارش است. می‌تواند با مصرف مایعات بیش‌تر، میوه‌ها، سبزی‌های بیش‌تر، خوردن نان‌های حاوی سبوس برطرف شود. برای پرهیز از سوزش سر معده افزایش تعداد وعده‌های غذایی و مصرف کم‌تر در هر وعده است. همچنین آهسته خوردن غذا و عدم دراز کشیدن بلافاصله پس از مصرف غذا کنترل می‌شود. حسینی اضافه کرد: برای پرهیز از اضافه وزن‌ مادر باید بداند که نیاز چندانی به افزایش وزن در 3 ماهه اول بارداری نیست اما پس از آن می‌تواند در صورتی که قبل از بارداری وزن طبیعی دارد حدود‌ 5/11 تا 16 کیلو اضافه وزن پیدا کند تا اثر فشار خون و دیابت دوران بارداری پیشگیری کند. وی افزود: مادر باردار مانند دوران غیر‌بارداری باید تغذیه مناسب حاوی تمام گروه‌های غذایی با رعایت اصل تنوع و تعادل مصرف کند اما در دوران بارداری نیاز به پروتئین حدود 10 تا 16 گرم افزایش می‌یابد. از خوردن غذاهای نفاخ، پر ادویه و پرچربی پرهیز کنند. از آشامیدن مواد الکی پرهیز کامل، نوشیدن قهوه (بیش از 4 فنجان)‌، نوشیدنی‌های کولا و از پرهیز نسبی کند. این متخصص تغذیه اضافه کرد: نقش آهن پیشگیری از کمبود آن و کم‌خونی ناشی از آهن است که می‌تواند در صورت شدید بودن بر مادر و جنین اثر منفی داشته باشد. اما مصرف اسید فولیک عمدتاً به دلیل پیشگیری از نقص لوله عصبی در جنین است که باید از طریق مصرف قرص اسید فولیک از 3 ماه قبل از بارداری تا پایان ماه دوم بارداری مصرف شود. وی افزود: ‌بهترین منابع غذایی آهن گوشت، مرغ و ماهی است علاوه بر آن زرده تخم مرغ و حبوبات مثل عدس‌، لوبیا، سبزی‌ها مثل جعفری، اسفناج، انواع خشکبار مثل توت خشک، انجیر، کشمش، خرما و انواع غذای مثل پسته‌، بادام، فندوق و گردو از منابع خوب آهن را می‌توان نام برد. حسینی گفت: نیاز به ویتامین‌های گروه B خصوصا B6 هم زیاد می‌شود که با افزایش مصرف مواد حاوی آن از طریق تغذیه مناسب تأمین می‌شود و الزامی به مصرف مکمل نیست. منابع خوب ویتامین B6 را می‌توان گوشت قرمز، غلات کامل (به ویژه گندم)،‌سبزی‌ها و مغزها (پسته،‌بادام، فندوق) نام برد. وی افزود: ویتامین‌های A.D.E هم برای رشد کودک مهم هستند اما اینها چون از طریق غذای مناسب می‌توانند تأمین شوند.الزامی به مصرف مکمل ندارند و در صورت مصرف مکمل باید به مصرف زیادی آن‌ها توجه شود چون می‌توانند ایجاد مسمومیت کنند چرا که زیادی آن‌ها در بدن تجمع کرده و دفع نمی‌شوند. این متخصص تغذیه گفت: تغذیه صحیح در تمام دوران‌ها یکسان است. مبتنی بر اصل تعادل و تنوع و تناسب است اما در دوران شیردهی نیاز مادر به بعضی مواد افزایش می‌یابد که این افزایش نیاز انرژی 500 کیلو کاری در روز است که این افزایش نیاز اگر درست تأمین شود و نیازهای افزایش یافته مثل پروتئین و کلسیم را نیز جبران خواهد کرد و مادر شیرده الزامی به مصرف مکمل غذایی ندارد. حسینی افزود: مادران باردار انرژی دریافتی‌شان را هم افزایش ندهند. به دلیل این که دچار اضافه وزن می‌شوند. اضافه وزن دوران بارداری تا حدی ذخیره برای دوران شیردهی را تأمین می‌کند. این متخصص تغذیه گفت: مصرف بعضی غذاها و افزایش هوش کودک وجود ندارد اما کمبود بعضی مواد مثل کمبود آهن که می‌تواند منجر به کم خونی شود و می‌تواند ضریب هوشی کودک را کاهش دهد با تغذیه مناسب می‌توانید همه نیازهای کودک را فراهم کنید و نگرانی کمبود خاصی را نداشته باشند.
وی اضافه کرد: تغذیه در 3 ماهه اول بارداری تغییر چندانی با قبل از بارداری نمی‌کند به جز این که مادر در دوران اولیه بارداری باید اسید فولیک از طریق مکمل غذایی دریافت کند و لذا اگر مادری متوجه بارداری نبود نگران نباشد به شرطی که قبل از بارداری تغذیه مناسبی را داشته است. مصرف آهن مورد نیاز بسیار مهم است که معمولاً باید از طریق مکمل غذایی تأمین شود که اصولاً از ماه چهارم بارداری مصرف آن توصیه می‌شود. حسینی گفت: تأمین کلسیم از طریق مصرف لبنیات و بعضی سبزی‌ها برای پیشگیری از پوکی استخوان مادر و خرابی دندان‌ها توصیه می‌شود و این کلسیم می‌تواند از طریق تغذیه مناسب تأمین شود و الزامی به مصرف مکمل نیست مگر در صورت کمبود شدید که می‌توان مکمل غذایی کلسیم استفاده کرد